Welke tekenmaterialen moet je echt niet mixen met elkaar?
Er zijn zo veel verschillende soorten tekenmaterialen dat je ze eigenlijk allemaal tegelijk zou willen gebruiken of combineren. In deze blog leg ik je uit welke materialen er allemaal zijn. Of in ieder geval de tekenmaterialen die ik gebruik en welke je echt niet samen kan of moet willen combineren. Scheelt jou een boel uit proberen, want dat heb ik al voor je gedaan.
In deze blog, welke tekenmaterialen moet je echt niet mixen met elkaar, geef ik je antwoord op de volgende vragen:
- Welke verschillende soorten tekenmaterialen zijn er en gebruik ikzelf?
- Wat kan je met de verschillende soorten tekenmaterialen en welk effect geeft het?
- Welke tekenmaterialen moet je echt niet mixen met elkaar en waarom niet?
- De materialen die ik mix met elkaar in mijn illustraties?
Welke verschillende tekenmaterialen zijn er en gebruik ikzelf?
Je hebt zoveel veel verschillende soorten tekenmaterialen dat ik ze maar gewoon even voor je opsom:
- Universele potloden;
- Grafietpotloden;
- Kleurpotloden;
- Zachte pastels;
- Oliepastels;
- Krijt en contékrijt;
- Houtskool;
- Zilverstift;
- Pen en inkt;
- Penseel en inkt.
De tekenmaterialen die ik voornamelijk gebruik zijn de grafiet potloden, kleurpotlood, pen en inkt en zachte pastels. Deze ga ik voor beschrijven, wat je ermee kan en welke je niet moet mengen met elkaar.
Wat kan je met de verschillende soorten tekenmaterialen en welk effect geeft het?
Grafietpotloden
Dit zijn de potloden die je bijna overal kan kopen. Je hebt ze in verschillende hardheden, uitleg hierover vind je in mijn blog welke tekenmaterialen vind ik fijn en waar koop ik ze? Het fijne van grafietpotloden is dat je ze makkelijk kunt uit gummen, anders dan bij de universele potloden. Je kan met grafietpotloden harde en zachte druk uitoefenen waardoor je donkere en lichte tonen kan maken. Dit is dan weer belangrijk bij het creëren van een 3D effect in je tekening, namelijk schaduw en licht.
Kleurpotloden
Kleurpotloden zijn er zoals al vaker gezegd ook in verschillende soorten en maten. Soms lijkt het net of dat er geen kleur uitkomt omdat de stiftjes heel hard zijn of bijna geen pigment hebben. Dit zijn vaker de wat goedkopere versies. Maar je hoeft niet altijd hele dure kleurpotloden te kopen om er goed mee te kunnen kleuren. Waar je vooral op moet letten is dat ze niet te hard zijn en dat ze veel pigment hebben. Mijn ervaring is dat ze daardoor heel fijn zijn om mee te kleuren en te mengen met elkaar. Vaak kan je dit in de winkel zelf even uitproberen op een papiertje wat erbij hangt of ligt.
Zachte pastels
Je hebt deze is verschillende vormen, zoals in vierkante krijtvorm, ronde krijtvorm of in potlood. Deze laatste gebruik ikzelf het meest omdat je hier heel precies mee kan werken. Ook dit tekenmateriaal heb je in verschillende hardheden en met meer of minder pigment erin. Wat ikzelf leuk vind is dat je met pastel een laag op het papier maakt. Wat handig is om te weten is dat wanneer je niet wilt dat er twee lagen door elkaar gemengd gaan worden je eerst gaat fixeren. Dit kan je doen met haarlak, maar mijn ervaring is dat dat een beetje plakkerig blijft. Dus ik raad je aan een bus fixatief te gebruiken. Wanneer je een fixatie laag hebt opgespoten en het is goed gedroogd dan kun je er makkelijk met een nieuwe kleur overheen gaan en meng het niet of nauwelijks meer met de onderste laag.
Wat ook een heel leuk effect is van pastel is dat het een beetje een ‘dromerig’ overkomt, zeker omdat je dit materiaal heel goed kan vervagen door middel van een doezelaar (of wattenstaafje).
Pen en inkt
Nou heb ik wel eens een tekening uitgewerkt met een kroontjes pen en oostindisch inkt. Hartstikke leuk om te doen en het zwart van de inkt is echt mooi en goed zwart. Het nadeel vind ik, dat zeker wanneer je hier nog niet heel veel ervaring mee hebt, het vrij snel ‘fout’ kan gaan. Je hebt er in het begin nog niet echt controle over en dat maakt het spannend om er een tekening mee uit te werken. Als je even niet oplet heb je een druppel of spetters op je tekening, bovendien is het ook elke keer een verassing wat voor een dikte de lijn van je kroontjes pen heeft. Je moet hierbij altijd constante druk uitoefenen op je pen en ik kan je vertellen, dat is heel moeilijk.
Dus ben ik het gaan proberen met penseel, hier heb ikzelf meer ervaring mee en dus meer controle over. Maar dan nog blijft het spannend om te doen en kost het dus veel tijd en vooral energie.
Dus ben ik uiteindelijk toch overgestapt op de fineliner, mijn favoriet is van Steadler. Hierbij heb je verschillende diktes en heb je dus veel meer controle over de dikte van de tekenlijn. Ze zijn goed watervast, dit is voor mij belangrijk omdat ik veel met aquarel werk. Je kan ermee tekenen, kleuren of arceren (het zetten van heel veel kleine en gelijke lijnen naast elkaar zodat een oppervlak ingekleurd lijkt)
Welke tekenmaterialen moet je echt niet mixen met elkaar en waarom niet?
Bovenstaande tekenmaterialen zijn de materialen die ik het meest gebruik. Welke tekenmaterialen moet je echt niet mixen met elkaar? Of in ieder geval in de juiste volgorde moet gebruiken.
Fineliner mixen met pastel?
Wanneer je een schets hebt overgetrokken met fineliner kan het een goed idee lijken deze in te kleuren met pastel. Met nadruk kan het lijken……;-) Want wat er gebeurt (en geloof me dit heb ik een paar uitgeprobeerd voor je) is dat de pastel je tekening gaat bedekken. Je kleurt dus in principe je fineliner tekening naar de achtergrond waardoor je complete tekening verandert. En niet altijd in positieve zin.
Wat je kan doen is ervoor kiezen deze niet samen te gebruiken, maar wanneer je het op de juiste manier doet geeft het juist een heel mooi effect. De harde zwarte lijnen met het zachte karakter van pastel kan heel mooi samenwerken. Dit doe je door in ieder geval je lijndikte van de fineliner te vergroten en daarna proberen echt binnen de lijntjes te kleuren.
Wat niet werkt is later proberen je lijnen nog weer zichtbaar te maken met fineliner. Ook dit heb ik voor je getest, je pen vindt dat niet leuk, want er komt allemaal stof in (pastel is een krijtvorm) en je lijnen worden nooit beter omdat je door het stof van de pastel helemaal geen grip meer hebt op je pen als het ware.
Grafietpotloden mixen met kleurpotloden?
Je zou denken, je maakt een tekening met een grijs tekenpotlood (grafietpotlood) en daarna kleur ik hem mooi in met kleurpotloden? Ik zou je willen adviseren dit niet te doen. Ik heb wel eens een tekening uitgewerkt met grafietpotlood en daarna dacht ik dat het mooi zou zijn om nog wat kleuren toe te voegen. Het resultaat was niet heel mooi, allereerst pakt het kleurpotlood niet op het grafiet. Je kan dus blijven kleuren tot je een ons weegt maar kleur komt er niet op. Bovendien is het grafiet een beetje een glimmende/gladde materiaal en kleurpotlood niet of in ieder geval minder. Die twee verschillen gaan elkaar heel erg tegenwerken in de tekening.
Wil jij bepaalde delen van je gekleurde tekening meer donker hebben, gebruik dan nooit een grafietpotlood daarvoor. Maar liever een zwart of grijs kleurpotlood of het allerbeste een complementaire kleur. Wat de complementaire kleur is van rood, blauw en geel en waarom dat het beste is lees je trouwens in de blog 5 tips om te kleuren als een professional.
Pastel mixen met kleurpotloden?
Deze twee kan je in principe goed met elkaar gebruiken je moet ze alleen niet met elkaar willen mixen. Je kan kleurpotloden (welke een beetje vettig zijn) namelijk niet mixen met pastel wat een poederig materiaal is. Pastel blijft niet zitten op een laag kleurpotlood en kleurpotlood pakt niet goed meer over een laag pastel. Dus wanneer je deze samen wil je gebruiken doe het dan naast elkaar, of gebruik een fixatief om meerder lagen te kunnen maken.
Wat ikzelf een hele fijne combi vind is de eerste laag (of lagen) aquarel en dan daarna nog verbeteren met kleurpotlood en pastelpotloden. Met kleurpotlood kan ik bijvoorbeeld het wollige effect van mijn muisjes een extra weergeven. Maar wil ik de randen in mijn zwevende illustratie mooie laten verlopen dan kan ik dit doen met pastel.
Welke materialen mix ik met elkaar in mijn illustraties?
Bij mijn illustraties voor boeken/tijdschriften en mijn wenskaarten gebruik ik fineliner, aquarel, kleurpotlood en pastel heel vaak door/naast elkaar, maar je moet er dus wel goed op letten welke volgorde en op wat voor een manier je dat doet anders heeft het een averechts effect.
Wanneer ik iets met kleurpotlood ga in kleuren kijk ik vooral naar het onderwerp en welk effect ik daarmee wil bereiken. Zijn het bijvoorbeeld bloemen dan kies ik ervoor om deze alleen uit te werken met kleurpotlood en niet met fineliner erbij omdat dit ‘harde’ lijnen geeft. Deze passen dan weer niet bij het zachte effect wat je wil hebben bij bloemen. Hierbij teken ik trouwens wel eerst met grafietpotlood een schets, welke ik daarna bijna helemaal weer weggum (met een kneedgum) zodat je nog maar net de tekening kan zien. Om hem vervolgens uit te kunnen gaan werken met kleurpotloden zoals ik ook bij bovenstaande roos heb gedaan.
De tekenmaterialen die je dus echt niet moet mixen met elkaar zijn:
Grafiet potloden met kleurpotloden;
Pastel met fineliners;
Pastel met kleurpotloden.
Vond jij deze blog welke tekenmaterialen je echt niet moet mixen met elkaar leuk om te lezen. Wil jij meer lezen over tekentechnieken en materialen dan zijn deze blog’s ook interessant voor je:
De 10 tekentips die ik nog dagelijks gebruik
Kleuren voor volwassenen tips en trucs
En volgen wij elkaar al op Instagram, Facebook of Pinterest?
In mijn Ditjes & Datjes die ik ongeveer 4 keer per jaar stuur, geef ik regelmatig tekentips en deel ik mijn nieuwe blog’s. Verder is het een gezellig klets verhaaltje over waar ik zoal mee bezig ben of aan werk op dat moment. Wil jij deze ook graag ontvangen zodat je gelijk op de hoogte bent van de nieuwste blog’s en weetjes? Schrijf je dan in via het onderstaande inschrijfformulier.
Eén reactie
Henny van der Krogt
Hallo Anke, ik heb met plezier over jou en je werk gelezen. Ik heb zelf een kinderverhaaltje geschreven en dat ben ik aan het illustreren met olieverf. Dat is echt mijn materiaal. Dat zie je weinig maar kan ook dun gebruikt worden zodat het ‘luchtig’ blijft. Vroeger veel geschilderd en verkocht, dieren vooral. Ik ben een vrouw (moeder en oma) en al bijna 65 jaar. Een Leeuw van sterrenbeeld dus een pietje precies. Ik heb alleen geen idee hoe het aan te pakken als het verhaal af is over een paar maanden. Van computers weinig verstand. Het zou leuk zijn als het gedrukt kan worden. Bedankt voor je tips. Hartelijke groet, Henny